MFW ostrzega Polskę. Radzi podnieść podatki i wiek emerytalny. „Gwałtowne pogorszenie sytuacji”

Polska będzie musiała podnieść podatki oraz wiek emerytalny? Według ekonomistów z Międzynarodowego Funduszu Walutowego jeżeli chcemy utrzymać m.in. obecne świadczenia, taki ruch będzie nieuchronny.

Zatrzymanie gwałtownego wzrostu długu publicznego powinno być priorytetem dla Polski – taki wniosek postawili przedstawiciele Międzynarodowego Funduszu Walutowego po zakończonej misji w naszym kraju. Jeśli rząd nie przyspieszy swoich planów redukcji deficytu, to w 2030 r. dług wzrośnie aż do 76 proc. PKB. Już w 2025 r. ma wzrosnąć do 60 proc. PKB. To nie jedyny problem naszej gospodarki, który zauważono podczas analizy Polski. Jest też kilka powodów do optymizmu.

Polska ma problem. Powinna podnieść wiek emerytalny?

„Ożywienie gospodarcze w Polsce pozostaje silne, z jednym z najwyższych wskaźników wzrostu w Europie i inflacją mieszczącą się obecnie w docelowym przedziale banku centralnego” – pisze MFW. „Jednak to ożywienie gospodarcze nastąpiło częściowo kosztem gwałtownego pogorszenia sytuacji fiskalnej: deficyt należy do najwyższych w Europie, a dług publiczny szybko rośnie. Patrząc w przyszłość, oczekuje się, że wzrost pozostanie silny, ale rosnące ryzyka fiskalne i wyzwania strukturalne – takie jak starzenie się społeczeństwa, ograniczona innowacyjność i niski poziom inwestycji – grożą zakłóceniem konwergencji Polski z globalną granicą. Rozwiązanie tych problemów będzie wymagało zdecydowanych reform w spolaryzowanym otoczeniu politycznym” – dodają. 

Wzrost gospodarczy w naszym kraju nazwano nawet „imponującym”. MFW przewiduje, że w kolejnych latach jeszcze mocniej przyspieszy. W 2025 r. osiągnie 3,2 proc., a rok później 3,4 proc. Do 2030 r. spowolni jednak do ok. 2,5 proc. m.in. ze względu na starzejące się społeczeństwo. Maleje podaż siły roboczej, co bezpośrednio wpłynie na mniejszy wzrost PKB. „Polska, podobnie jak większość krajów Europy, zmaga się z przeszkodami dla wzrostu gospodarczego wynikającymi z niekorzystnych danych demograficznych i spadku liczby przepracowanych godzin. Najskuteczniejszym sposobem na zrównoważenie tych czynników jest stopniowe podnoszenie wieku emerytalnego i dalsza integracja imigracyjna” – radzą ekonomiści MFW. 

Podatki w górę? Polska ma kilka zagrożeń

Co więcej, w raporcie zastrzeżono, że aby utrzymać obecny poziom wydatków socjalnych, obronnych i płac w sektorze publicznym, pozostawiając jednocześnie miejsce na przyszłe presje związane ze starzeniem się społeczeństwa i zmianami klimatu, dochody będą musiały wzrosnąć. Ekonomiści proponują m.in. zwiększyć podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz ograniczyć liczbę zwolnień i preferencyjnych stawek w podatku VAT. „Jeśli wyższe podatki okażą się niewykonalne, Polska będzie musiała powrócić do mniejszego sektora publicznego, na przykład poprzez lepsze ukierunkowanie świadczeń społecznych i niższy koszt wynagrodzeń w sektorze publicznym” – zastrzegają. 

„W obliczu silnej polaryzacji politycznej i wysokiej globalnej niepewności bilans ryzyk jest niekorzystny” – ostrzegają ekonomiści. Wskazali kilka głównych obaw dotyczących Polski:

• inwestycje mogą spaść poniżej zakładanego poziomu, jeśli władze nie będą mogły w pełni wykorzystać pozostałych dotacji z UE przed ich wygaśnięciem w 2026 roku,
• przy dużych deficytach budżetowych i ograniczonej planowanej konsolidacji, nastroje rynkowe mogą gwałtownie się zmienić, co doprowadzi do wzrostu rentowności,
• możemy spodziewać się powrotu presji inflacyjnej, jeśli wzrost gospodarczy zaskoczy pozytywnie, a gospodarka będzie miała mniejszy luz, niż obecnie szacowano,
• znaczny wzrost realnego efektywnego kursu walutowego może zaszkodzić konkurencyjności bardziej, niż obecnie szacowano, hamując wzrost gospodarczy i pogłębiając nierównowagę zewnętrzną, 
• w wymiarze zewnętrznym kluczowymi zagrożeniami pozostają pogorszenie bezpieczeństwa regionalnego i dalsze utrudnienia w handlu światowym.

MFW wskazał polskim władzom kierunek

Wysokie rezerwy walutowe, elastyczny kurs walutowy, zróżnicowana baza eksportowa i produkcyjna oraz stabilna finansowo gospodarka przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i systemu bankowego – to czynniki, które mogą jednak pomóc w zamortyzowaniu tego ryzyka. 

Wyznaczono także kilka celów dla Polski. Oprócz rozwiązania problemu długu publicznego ekonomiści wskazują, że rząd powinien robić wszystko, by inflacja utrzymała się na odpowiednim poziomie poprzez spowolnienie tempa dalszego łagodzenia polityki pieniężnej, ograniczać zakłócenia i ryzyka prawne, które utrudniają udzielanie kredytów, przy jednoczesnym zachowaniu stabilności finansowej oraz wdrażać reformy strukturalne, zarówno na szczeblu krajowym, jak i na szczeblu UE, w celu pobudzenia innowacyjności, pogłębienia rynków kapitałowych, wsparcia wydajności pracy i zwiększenia konkurencyjności sektora energetycznego.

Źródło: gazeta.pl