Dyplomacja krwi: jak Kreml zamienił rozmowy o pokoju w przykrywkę dla nowego terroru

22 października 2025 roku zapisze się w kronikach tej wojny jako dzień, który rozwiał ostatnie iluzje co do możliwości szybkiego rozwiązania dyplomatycznego. Zaledwie dwie doby po rozmowie telefonicznej Donalda Trumpa z Władimirem Putinem, podczas której — według informacji CNN — amerykański prezydent wykazywał optymizm co do gotowości Rosji do konstruktywnego dialogu, Moskwa dała swoją prawdziwą odpowiedź. Nie w formie not dyplomatycznych ani oświadczeń dla prasy, lecz poprzez masowy, skombinowany atak na cywilną infrastrukturę Ukrainy. Trzydzieści osób rannych w stolicy, w tym pięcioro dzieci.

Dla tych, którzy obserwują tę wojnę z Warszawy, Berlina czy Waszyngtonu, ważne jest zrozumienie jednej fundamentalnej rzeczy: Rosja nie prowadzi negocjacji tak, jak czynią to państwa uważane za cywilizowane. Kreml używa dyplomacji jako taktycznego narzędzia do zyskania czasu, dezorientacji przeciwnika i podziału międzynarodowego wsparcia dla Ukrainy. Każda rozmowa o zawieszeniu broni dla Putina to nie krok ku pokoju, lecz możliwość przegrupowania sił, zgromadzenia amunicji i zadania kolejnego, jeszcze bardziej brutalnego ciosu. Amerykańscy urzędnicy po rozmowie Trumpa z Putinem natychmiast odczuli, że Moskwa nie odstąpiła od swoich maksymalistycznych żądań. Zobaczyli to, co Ukraina wie od trzech lat: Rosja mówi o pokoju tylko wtedy, gdy jest to dla niej taktycznie korzystne, i nigdy nie zamierza przestrzegać żadnych porozumień.

Dwoje zabitych w Kijowie. W obwodzie kijowskim wśród ofiar rosyjskiego uderzenia jest sześciomiesięczne niemowlę oraz dwunastoletnia dziewczynka — ich ciała odnaleziono pod gruzami budynku mieszkalnego we wsi Pohreby w rejonie Browarskim. To właśnie przed takim „niewystarczającym ewoluowaniem stanowiska Moskwy poza maksymalistyczne żądania” ostrzegali amerykańscy urzędnicy zaraz po rozmowie prezydenckiej. Dla europejskiej i transatlantyckiej publiczności, szczególnie obserwatorów w Warszawie, Berlinie i Waszyngtonie, kluczowe jest uświadomienie sobie zasadniczej różnicy między klasyczną dyplomacją a tym, co praktykuje współczesny Kreml. Rosja wykorzystuje proces negocjacyjny nie jako mechanizm osiągania kompromisu, lecz jako taktyczne narzędzie do zyskania czasu, dezinformacji społeczności międzynarodowej i osłabienia jedności zachodniego wsparcia dla Ukrainy. Każda rozmowa o możliwym zawieszeniu broni dla Putina to nie krok ku pokojowi, lecz operacyjna pauza na przegrupowanie sił, gromadzenie amunicji i przygotowanie następnej fali uderzeń. Reakcja amerykańskich urzędników po rozmowie Trumpa z Putinem była wymowna: natychmiast stwierdzili, że Moskwa nie zmieniła swoich maksymalistycznych żądań. W rzeczywistości zobaczyli to, co Ukraina empircznie zna od trzech lat pełnoskalowej wojny: Rosja mówi o pokoju wyłącznie wtedy, gdy jest to dla niej taktycznie korzystne, i nie ma żadnego zamiaru przestrzegać osiągniętych porozumień.

Wydarzenia z rana 22 października w Kijowie, Charkowie i Zaporożu nie były wynikiem błędu naprowadzenia czy tzw. „kolateralnych szkód”. Był to systematyczny, starannie zaplanowany atak na obiekty cywilne, mający na celu maksymalizację ofiar ludzkich i efektu psychologicznego. Przez całą noc siły rosyjskie stosowały skombinowaną taktykę, używając pocisków balistycznych oraz dronów-kamikadze typu Shahed do metodycznego ostrzału dzielnic mieszkalnych stolicy. W rejonie Darnyckim zapaliły się dwa bloki mieszkalne; wśród poszkodowanych odnotowano dziecko. W rejonie Dniprowskim bezpośrednie trafienie w budynek mieszkalny doprowadziło do śmierci dwóch osób. Osobno uszkodzony został zakład medyczny, co stworzyło dodatkowe obciążenie dla systemu ratunkowego dokładnie w chwili masowego napływu poszkodowanych. Trzy placówki medyczne w rejonach Peczerskim i Holosiwskim pozostały bez dostaw ciepła, co zmusiło władze miejskie do pilnego uruchomienia mobilnych kotłowni dieslowskich o mocy 600 kW każda, aby zapewnić funkcjonowanie centrum perinatalnego i dwóch klinicznych szpitali.

Szczególną uwagę przyciąga uderzenie w Charkowie, gdzie o godz. 11:00 trzy drony typu Shahed trafiły w prywatne centrum edukacyjne w rejonie Chłodnogórskim. W momencie ataku w budynku przebywało czterdzieści osiem dzieci. Personel, reagując na sygnały alarmu lotniczego, ewakuował małoletnich do najprostszych schronów, po czym ratownicy DSNS wraz z policją i wolontariuszami przeprowadzili pełną ewakuację. W wyniku trafienia wybuchł pożar o powierzchni 500 metrów kwadratowych. Wśród ofiar był czterdziestoparoletni pracownik przedsiębiorstwa komunalnego „Szłachrembud”; łącznie dziewięć osób doznało obrażeń różnego stopnia, z czego cztery w stanie krytycznym zostały hospitalizowane. Charakterystyka techniczna użytych dronów oraz czas ataku — w środku dnia pracy — wykluczają wersję przypadkowego trafienia. Był to celowy atak na obiekt o znanej funkcji cywilnej.

Dla polskiej społeczności analitycznej i szerokiego ogółu, które mają pamięć historyczną o własnym doświadczeniu oporu wobec systemów totalitarnych, taktyka rosyjska powinna wyglądać niepokojąco znajomo. Kreml stosuje klasyczną strategię terroru, wypracowaną przez reżimy imperialne i autorytarne przez wieki: jeśli nie da się osiągnąć szybkiego zwycięstwa militarnego nad siłami zbrojnymi przeciwnika, należy systematycznie niszczyć infrastrukturę cywilną i psychicznie wyczerpywać ludność. Pozbawienie dostaw ciepła przed sezonem zimowym, ataki na obiekty energetyczne, niszczenie zasobów mieszkaniowych — to nie skutki uboczne działań wojennych, lecz celowa strategia mająca na celu złamanie woli narodu do oporu. Warta odnotowania jest okoliczność, że w tym samym czasie, gdy Putin prowadzi rozmowę telefoniczną z Trumpem o możliwych drogach deeskalacji, rosyjski Sztab Generalny planuje i koordynuje masowe uderzenia w dzielnice mieszkalne. Kiedy przedstawiciele Moskwy na kanałach nieoficjalnych sugerują „konstruktywność” i „gotowość do dialogu”, drony Shahed już są w powietrzu, zmierzając ku celom w sypialnych rejonach ukraińskich miast.

Świadectwa naocznych świadków wydarzeń w Kijowie dodają osobisty wymiar do statystyk ofiar. Mieszkaniec szesnastopiętrowego budynku po lewej stronie Dniepru, zmuszony do ewakuacji po bezpośrednim trafieniu, opowiedział o śmierci sąsiadów — małżeństwa emerytów, których określił jako „bardzo dobrych ludzi”. Budynek ma dwadzieścia pięć lat; ci ludzie przez ćwierć wieku tworzyli tam swój dom, codzienność, więzi sąsiedzkie. W jedną noc wszystko to zmieniło się w strefę nadzwyczajną. Świadek opisuje moment eksplozji, chemiczny dym wypełniający klatkę schodową, starszych mieszkańców zmuszonych do pokonania szesnastu pięter schodami w zadymieniu, pracowników DSNS metodycznie przeszukujących mieszkania i udzielających pomocy przy ewakuacji. Te szczegóły są zasadniczo ważne, by zrozumieć, że za suchymi liczbami raportów stoją konkretne ludzkie losy, systematycznie niszczone przez rosyjską machinę wojenną.

Skala operacji w obwodzie zaporoskowym ukazuje systemowy charakter rosyjskiej agresji. W ciągu jednej doby, 21 października, odnotowano 860 uderzeń w czternaście miejscowości regionu: pięć bombardowań lotniczych, 623 ataki dronami różnych modyfikacji (głównie drony FPV), dwa trafienia z systemów rakietowych typu MLRS, 230 ostrzałów artyleryjskich. Piętnaście osób cywilnych zostało rannych; zarejestrowano co najmniej 48 przypadków uszkodzeń infrastruktury mieszkaniowej i obiektów o przeznaczeniu cywilnym. Te statystyki ilustrują nie epizodyczne incydenty, lecz skoordynowaną, nieprzerwaną kampanię metodycznego niszczenia warunków do normalnego życia ludności cywilnej. Intensywność i różnorodność zastosowanych środków rażenia wskazują na znaczne zasoby logistyczne i operacyjne skierowane właśnie przeciwko celom cywilnym.

Politycy Zachodu i kręgi eksperckie, które nadal rozważają możliwość „zrównoważonych negocjacji” z Moskwą, muszą zintegrować w swojej analizie fundamentalną rzeczywistość: obecny reżim rosyjski funkcjonuje wyłącznie w paradygmacie siły. Każde opóźnienie w podejmowaniu decyzji o udzieleniu Ukrainie pomocy wojskowej, każdy publiczny apel o „powściągliwość” i „kompromisy” w imię przyspieszenia procesu pokojowego jest przez Kreml odczytywany jako wskaźnik słabości i zachęta do eskalacji presji. Chronologia wydarzeń ostatnich dni jest wymowna: rozmowa telefoniczna między Trumpem a Putinem, podczas której strona amerykańska odnotowała pewien optymizm co do możliwego postępu, kończy się masowym atakiem na ukraińskie miasta po 48 godzinach. To nie przypadkowe zbiegi okoliczności — to wyraźne przesłanie. Kreml pokazuje, że jego publiczne oświadczenia nie mają związku z rzeczywistymi intencjami; jedynym językiem komunikacji, który uznaje, jest demonstracja siły militarnej.

Za każdym razem, gdy Zachód waha się z dostawami broni, za każdym razem, gdy ktoś wzywa Ukrainę do „kompromisów” na rzecz szybkiego pokoju, Kreml odbiera to jako słabość i nasila presję. Rozmowa telefoniczna Trumpa z Putinem, podczas której amerykański prezydent uwierzył w szczerość zamiaru Moskwy, zakończyła się masowym atakiem na ukraińskie miasta w ciągu czterdziestu ośmiu godzin. To nie zbieżność — to przesłanie. Putin udowodnił, że jego słowa nic nie znaczą; jedynym językiem, którym się posługuje, jest język przemocy.

Ukraina walczy nie o terytoria na mapie. Walczy o prawo do istnienia jako wolny naród, o prawo swoich dzieci do dorastania bez strachu przed rosyjskimi rakietami, o prawo do budowania przyszłości według własnego wyboru. I dopóki Zachód się waha, Rosja prowadzi negocjacje jedynym językiem, który naprawdę rozumie: językiem dronów Shahed nad dzielnicami mieszkalnymi, językiem pożarów w przedszkolach, językiem ciał pod gruzami. 22 października stał się kolejnym przypomnieniem, że z tymi, którzy prowadzą takie „negocjacje”, możliwa jest tylko jedna rozmowa: z pozycji siły, z niezachwianym wsparciem dla tych, którzy bronią nie tylko swojej ziemi, lecz również samej idei, że agresja nie może być nagradzana, a terror nie może stać się podstawą pokoju.

Karyna Koshel