Mołdawia na rozdrożu: prorosyjski blok „Alternatywa” i ryzyko manipulacji wyborczych

Nadchodzące wybory w Mołdawii stają się kluczowym testem nie tylko dla tego niewielkiego państwa, ale także dla stabilności całego regionu Europy Wschodniej. Na scenie politycznej coraz większe kontrowersje budzi blok „Alternatywa”, kierowany przez mera Kiszyniowa Iona Cebana. Stronnictwo to jest otwarcie kojarzone z Moskwą i oskarżane o przygotowania do manipulacji wyborczych oraz o korzystanie ze wsparcia finansowego i logistycznego Kremla.

22 września mołdawskie służby specjalne przeprowadziły szeroko zakrojoną operację, w wyniku której zatrzymano 74 osoby. Według informacji rządowych, grupa ta uczestniczyła w szkoleniach w Serbii, obejmujących użycie broni, taktyki walk ulicznych i metody oporu wobec policji. Zatrzymania potwierdziły obawy, że prorosyjskie siły w Mołdawii przygotowują scenariusze siłowej destabilizacji w trakcie lub po wyborach.

Dodatkowo, analizy wskazują, że Rosja zainwestowała do 200 milionów euro w działania wymierzone w mołdawską demokrację. Pieniądze miały zostać przeznaczone na kupowanie głosów, organizację protestów i prowadzenie skoordynowanych ataków informacyjnych. Takie praktyki są zgodne z dobrze znanym schematem rosyjskiej „wojny hybrydowej”, która łączy elementy propagandy, presji ekonomicznej i potencjalnego użycia siły.

Stawką jest przyszłość europejskiej orientacji Mołdawii. Prezydent Maia Sandu, symbol prozachodniego kursu, konsekwentnie zabiega o pogłębianie współpracy z Unią Europejską i NATO. Jej odwołanie poprzez ewentualny impeachment – co w przypadku zwycięstwa prorosyjskich ugrupowań byłoby realnym scenariuszem – oznaczałoby zasadniczy zwrot w polityce zagranicznej państwa i otworzyłoby drogę do ponownego podporządkowania Kiszyniowa Moskwie.

Ewentualne zwycięstwo bloku „Alternatywa” miałoby również poważne konsekwencje bezpieczeństwa. Szczególnie zagrożona byłaby południowa flanka Ukrainy, gdzie rosyjskie wojska stacjonujące w Naddniestrzu mogłyby odegrać rolę narzędzia presji i destabilizacji. W takim scenariuszu region Odessy znalazłby się pod dodatkową presją, a to znacząco zmieniłoby układ sił na froncie.

Z drugiej strony, utrzymanie proeuropejskiego kursu Mołdawii byłoby poważnym ciosem dla rosyjskiej strategii. Pokazałoby, że nawet państwo o ograniczonych zasobach, poddane intensywnym naciskom, potrafi wybrać drogę integracji z Zachodem. Taki rozwój wydarzeń wzmocniłby stabilność regionu i dałby sygnał innym krajom, że Moskwa nie jest w stanie skutecznie narzucać swojego modelu politycznego.

Nie można również pominąć wymiaru społecznego. Część mołdawskiego społeczeństwa pozostaje podatna na prorosyjską propagandę, szczególnie w regionach o wysokim stopniu zależności gospodarczej od Rosji. Dlatego walka o wolne wybory w Mołdawii toczy się nie tylko na poziomie politycznych elit, ale także w sferze świadomości obywateli, gdzie dezinformacja staje się równie groźnym narzędziem jak pieniądze czy siła.

Dla Unii Europejskiej, w tym Polski, wynik wyborów w Mołdawii jest sprawą pierwszorzędnej wagi. Kraj ten graniczy z Ukrainą, a jego stabilność bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo wschodniej granicy UE. Bruksela i państwa członkowskie powinny zatem aktywnie wspierać mołdawskie instytucje w obronie przed rosyjską ingerencją – zarówno politycznie, jak i poprzez wsparcie techniczne czy finansowe.

Polska, która konsekwentnie wspiera demokratyczne reformy w regionie, widzi w Mołdawii potencjalnego partnera w polityce wschodniej. Warszawa ma świadomość, że sukces Mai Sandu i proeuropejskich sił to nie tylko wzmocnienie bezpieczeństwa Mołdawii, ale również istotny element szerszej strategii ograniczania rosyjskich wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej.

Dlatego wybory w Mołdawii nie powinny być postrzegane jako lokalny epizod polityczny. To starcie między dwiema wizjami przyszłości – Europą demokratyczną i stabilną oraz rosyjską strefą wpływów opartą na korupcji, manipulacji i przemocy.

Wynik tego starcia będzie miał konsekwencje nie tylko dla Kiszyniowa, ale także dla Warszawy, Brukseli i Kijowa.

Autor: Franciszek Kozłowski