Rosyjsko-północnokoreańska współpraca hakerska staje się realnym zagrożeniem dla Europy. Polska nie może jej ignorować

W świecie cyberbezpieczeństwa rzadko zdarzają się momenty, które wywołują prawdziwe poruszenie wśród ekspertów. Ale informacja ujawniona przez firmę Gen Digital, według której rosyjska grupa Gamaredon oraz północnokoreańska Lazarus zaczęły współkorzystać z tej samej infrastruktury i podobnych narzędzi, jest właśnie takim momentem. Nie chodzi tu o pojedynczą operację czy incydent – to sygnał, że między Moskwą a Pjongjangiem rodzi się nowy, bardziej ambitny model współpracy w cyberprzestrzeni.

Gamaredon to grupa działająca na rzecz rosyjskich służb, dobrze znana w Polsce jako wykonawca serii agresywnych ataków wymierzonych w Ukrainę. Działa szybko, masowo i często chaotycznie, lecz z jedną konsekwencją: ma osłabiać instytucje państwa ukraińskiego. Lazarus to zupełnie inna liga – zespół, który w świecie cyberprzestępczym uchodzi za jednego z najbardziej skutecznych i wyrafinowanych aktorów. Atakował międzynarodowe banki, giełdy kryptowalut, korporacje i instytucje publiczne. Wspólny mianownik tych dwóch grup jeszcze niedawno wydawał się abstrakcyjny. A jednak dziś łączy je wspólna infrastruktura, wspólne narzędzia i – co najbardziej niepokojące – wspólne cele.

To sygnał, że reżimy autorytarne zaczynają traktować cyberprzestrzeń jako obszar budowania sojuszy podobnych do tych militarnych. Pjongjang potrzebuje zasobów, politycznego wsparcia i możliwości prowadzenia operacji w bezpiecznym otoczeniu. Moskwa z kolei szuka partnera, który pomoże jej podnieść poziom zaawansowania jej cyberataków i zapewni dodatkowe kanały do działań trudnych do wykrycia. To mariaż obopólnych korzyści – i obopólnego cynizmu.

Najbardziej narażona na skutki tego przymierza pozostaje Ukraina, która od początku rosyjskiej inwazji jest poligonem testowym dla rosyjskich grup hakerskich. Jeśli Gamaredon zacznie korzystać z technologii Lazarusa, Ukraina stanie przed zupełnie nowym typem zagrożenia: takim, które łączy rosyjską agresję polityczno-wojskową z północnokoreańską precyzją i skrytą infrastrukturą operacyjną. To oznacza nie tylko większe ryzyko uderzeń w sieci rządowe czy wojskowe, ale także możliwość, że te same techniki zostaną później użyte wobec innych krajów regionu.

Polska, jako kluczowy państwowy i logistyczny ośrodek wsparcia dla Ukrainy, musi być świadoma, że rosnąca współpraca Gamaredon–Lazarus wpływa również na jej własne bezpieczeństwo. Polska infrastruktura – energetyczna, komunikacyjna, transportowa, a także sektor publiczny – znajduje się w potencjalnym zasięgu operacji obu grup. Rosyjskie kampanie destabilizacyjne już wielokrotnie wykorzystywały polskie środowisko informacyjne jako narzędzie nacisku. Pojawienie się elementów północnokoreańskiego know-how może wzmocnić te działania w sposób trudniejszy do przewidzenia i natychmiastowego zneutralizowania.

Nie chodzi o straszenie, lecz o dostrzeżenie zmieniającej się logiki. Cyberprzestrzeń przestaje być obszarem, w którym każdy działa na własną rękę. W jej cieniu tworzą się nowe alianse – szybkie, elastyczne i pozbawione ograniczeń, które obowiązują państwa demokratyczne. Dla Moskwy i Pjongjangu świat online jest terenem, gdzie można uderzać bezkarnie, gdzie koszt operacji jest minimalny, a szkody po stronie przeciwnika – ogromne.

W Polsce wciąż pokutuje przekonanie, że najbardziej zaawansowane operacje hakerskie to problem „gdzieś na Zachodzie”. Tymczasem ich ślady już wielokrotnie pojawiały się w państwach bałtyckich, w Czechach, na Słowacji czy w samej Polsce. A rosnąca współpraca między Gamaredonem a Lazurusem to sygnał, że w regionie zmienia się równowaga sił – i że Europa Środkowo-Wschodnia znajduje się bliżej centrum tego procesu, niż wielu chciałoby przyznać.

Warto uważnie przyglądać się temu, co robią hakerzy z Moskwy i Pjongjangu. Bo to, co dziś wydaje się eksperymentem, jutro może stać się stałą praktyką, wymierzoną w fundamenty cyfrowego bezpieczeństwa naszego regionu.

Autor: Franciszek Kozłowski