Zawieszenie Traktatu o konwencjonalnych Siłach Zbrojnych w Europie z podpisem prezydenta. To reakcja na zerwanie go przez Rosję

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę dotyczącą zawieszenia obowiązywania Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie, podpisanego w Paryżu 19 listopada 1990 r. Zawieszenie traktatu zapowiedziały w listopadzie ub.r. państwa NATO w reakcji na zaprzestanie jego uznawania przez Rosję.

Zawieszona redukcja ofensywnego uzbrojenia konwencjonalnego w Polsce

Celem Traktatu – jak przypomniała dziś Kancelaria Prezydenta – była redukcja istniejącego w momencie jego zawierania ofensywnego uzbrojenia konwencjonalnego, posiadanego przez państwa członkowskie NATO oraz państwa byłego Układu Warszawskiego, a następnie utrzymywanie go na określonym poziomie. Zobowiązania – jak czytamy w komunikacie KPRP – dotyczą pięciu kategorii konwencjonalnych sił zbrojnych: czołgów bojowych, bojowych wozów opancerzonych, artylerii, samolotów bojowych i śmigłowców uderzeniowych.

Zawieszenie Traktatu spowoduje, że Rzeczpospolita Polska, podobnie jak inne państwa, które się na to zdecydują, pozostając formalnie stroną tej umowy, nie będzie miała obowiązku wykonywania jej postanowień

— zaznaczyła Kancelaria Prezydenta.

Ustawę wyrażającą zgodę na dokonanie przez prezydenta zmiany zakresu obowiązywania Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie przez zawieszenie jego stosowania, Sejm uchwalił na początku marca, następnie poparł ją Senat. Prezydent podpisał ją wczoraj.

Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (CFE)

Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie został podpisany w 1990 r. między państwami Sojuszu Północnoatlantyckiego a państwami ówcześnie istniejącego Układu Warszawskiego, w tym Polską. Był jednym z symptomów końca Zimnej Wojny – na jego mocy oba bloki zobowiązywały się do przestrzegania limitów, jeśli chodzi o liczbę sztuk sprzętu wojskowego (czołgi, wozy bojowe, samolot) i amunicji przechowywanej w Europie.

Liczono, że ograniczenia ilościowe dotyczące uzbrojenia oraz przekazywanie szczegółowej informacji o potencjałach sił zbrojnych i poddaniu tych informacji weryfikacji ograniczy możliwości dokonania niespodziewanej napaści zbrojnej i rozpoczęcia działań na dużą skalę. Strony traktatu zobowiązały się m.in. do wzajemnego udostępniania informacji na temat zbrojeń. Traktat wszedł w życie w 1992 r.

W 2007 r. Władimir Putin podpisał dekret zawieszający uczestnictwo Rosji w Traktacie; 7 listopada 2023 r. ogłosił zaś, że Rosja całkowicie przestała uznawać ten Traktat.

„Rosja pogwałciła literę i ducha Traktatu”

W reakcji państwa członkowskie NATO również podjęły decyzję o zawieszeniu traktatu; polskie MSZ zapowiedziało wtedy, że Polska „podejmie formalne działania w celu zawieszenia Traktatu CFE w sposób całościowy – w odniesieniu do wszystkich jego postanowień – i bezterminowy”.

Oznacza to, że Rzeczpospolita Polska nie będzie prawnie ani praktycznie obowiązana wypełniać postanowienia Traktatu CFE, w tym dotyczące ograniczeń związanych z Siłami Zbrojnymi RP

— podało MSZ.

Jak podkreślono, Polska realizowała zobowiązania wynikające z Traktatu CFE od 1992 r., kiedy to umowa ta weszła w życie, stanowiąc wówczas ważny element architektury bezpieczeństwa w Europie.

Rosja pogwałciła literę i ducha Traktatu, przez wiele lat nie realizując jego postanowień, a następnie wszczynając bezprawną, niesprowokowaną wojnę

— wskazał resort dyplomacji.

W tej sytuacji interes bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej wymaga dalszego wzmocnienia zdolności obrony i odstraszania, poprzez konsekwentne podejmowanie działań w wymiarze narodowym i sojuszniczym. Jednocześnie Polska nie wyklucza podjęcia w przyszłości dalszych kroków na gruncie prawa międzynarodowego, włączając w to wypowiedzenie Traktatu CFE w związku z wypowiedzeniem Traktatu CFE przez Rosję, jeśli wymagać tego będzie interes bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej

— zaznaczyło MSZ.

Ustawa po podpisaniu jej przez prezydenta wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Źródło