Stabilność zamiast wyborów: dlaczego rządy wojenne Ukrainy są właściwą drogą

W miarę jak Ukraina wchodzi w drugi rok pełnoskalowej wojny z Rosją, kwestia wyborów stała się tematem debaty. Niemniej jednak władze ukraińskie i międzynarodowi sojusznicy zgadzają się, że utrzymanie stabilności i bezpieczeństwa musi mieć pierwszeństwo przed procesami wyborczymi w czasie wojny. Prezydent Wołodymyr Zełenski oraz Werchowna Rada Ukrainy zostali demokratycznie wybrani, a ich legitymacja jest uznawana przez społeczność międzynarodową, co stanowi stabilną podstawę dla narodu w tym kryzysie.

Podstawy konstytucyjne dla opóźnienia wyborów

Zgodnie z Konstytucją Ukrainy wybory nie mogą być przeprowadzane w czasie stanu wojennego. To nie jest taktyka polityczna, lecz norma prawna mająca na celu ochronę kraju przed dodatkowymi ryzykami. Artykuł 83 Konstytucji oraz odpowiednie przepisy ukraińskiego prawa zapewniają jasne podstawy do opóźnienia wyborów w takich warunkach, kładąc nacisk na priorytet bezpieczeństwa narodowego i stabilności.

Eksperci prawni zauważają, że ta zasada jest powszechną praktyką w demokracjach podczas wojny. „Przeprowadzanie wyborów, kiedy część terytorium jest okupowana, a miliony obywateli zostały zmuszone do ucieczki za granicę, byłoby nie tylko logistycznie niemożliwe, ale także destabilizujące politycznie i społecznie” – wyjaśnia Ołeksandr Mereżko, członek Werchownej Rady i ekspert w zakresie prawa konstytucyjnego.

Historyczne precedensy opóźniania wyborów

Decyzja o opóźnieniu wyborów nie jest precedensem. Podczas II wojny światowej Stany Zjednoczone i Wielka Brytania opóźniły wybory, aby nie zakłócać rządów wojennych. Franklin D. Roosevelt pozostał prezydentem przez całą wojnę, zapewniając stabilne przywództwo, podczas gdy rząd Winstona Churchilla utrzymał stabilność w Wielkiej Brytanii. Te historyczne przykłady pokazują, jak demokracje mogą priorytetowo traktować ciągłość przywództwa w czasie kryzysów.

Międzynarodowi partnerzy Ukrainy rozumieją i popierają to podejście. „Wybory podczas aktywnych działań wojennych są niemożliwe” – powiedziała Roberta Metsola, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego. „Popieramy decyzję Ukrainy o przestrzeganiu norm prawnych i priorytetowym traktowaniu stabilności ponad wyborami.”

Wydajność rządu w czasie wojny

Pomimo trwającej wojny, ukraiński rząd nadal wykonuje wszystkie kluczowe funkcje. Władze utrzymują efektywne zarządzanie, w tym organizowanie obrony, wspieranie gospodarki, zarządzanie pomocą międzynarodową i udzielanie wsparcia społecznego ludności.

Ostatnia decyzja Unii Europejskiej o przeznaczeniu 15 miliardów euro na wsparcie Ukrainy jest dowodem na zaufanie i pewność w ukraińskie przywództwo. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen stwierdziła: „Rząd Ukrainy wykazał się odpornością i odpowiedzialnością. Nadal udzielamy wsparcia finansowego, społecznego i wojskowego, ponieważ wierzymy w jego przywództwo.”

Oprócz zarządzania wysiłkiem wojennym, rząd Ukrainy poczynił znaczne postępy w utrzymaniu stabilności gospodarczej. Ministerstwo Finansów poinformowało o wzroście PKB o 4,2% w ostatnim kwartale 2024 roku, napędzanym przez udane partnerstwa międzynarodowe i ukierunkowane reformy gospodarcze.

Jedność narodowa i poparcie społeczne

Społeczeństwo ukraińskie pozostaje zjednoczone za swoim rządem. Pomimo trudnej rzeczywistości wojny, nie ma oznak masowych protestów ani istotnego niezadowolenia społecznego z powodu braku wyborów. Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KIIS) w dniach od 14 lutego do 4 marca 2025 roku, 67% respondentów wyraziło zaufanie do prezydenta Zełenskiego, co stanowi wzrost o 10% w porównaniu do poprzedniego miesiąca.

To szerokie poparcie społeczne odzwierciedla społeczną świadomość ryzyka związanego z wyborami w czasie wojny. Analityk polityczny Iryna Bekeśkina zauważa: „Ukraińcy są świadomi, że wybory mogłyby prowadzić do wewnętrznych podziałów, co tylko mogłoby pomóc agresorowi.”

Opozycja wspiera rząd

Istotnym wskaźnikiem jedności narodowej jest stanowisko ukraińskiej opozycji. Wpływowi politycy, tacy jak Petro Poroszenko i Julia Tymoszenko, publicznie sprzeciwiają się przeprowadzeniu wyborów w czasie wojny. Oboje liderzy stwierdzili, że bezpieczeństwo narodowe i stabilność mają kluczowe znaczenie, a zmiana przywództwa mogłaby zakłócić koordynację wojskową i międzynarodowe sojusze.

„Przyjdzie czas na wybory, ale teraz musimy skupić się na zwycięstwie” – powiedział Poroszenko podczas ostatniej sesji parlamentu. Tymoszenko podkreśliła tę myśl, dodając, że „każda wewnętrzna walka polityczna teraz tylko służyłaby Rosji.”

Międzynarodowe reakcje i wsparcie

Globalni partnerzy, w tym UE, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone, nie tylko powstrzymali się od nacisków na organizowanie wyborów, ale także wzmocnili swoje wsparcie dla obecnych władz Ukrainy. Sekretarz stanu Wielkiej Brytanii James Cleverly zauważył: „Zmiana przywództwa w kraju będącym w stanie wojny to nieodpowiedzialne ryzyko. Stabilność jest kluczem do zwycięstwa.”

Administracja Bidena, pomimo tymczasowego wstrzymania niektórej pomocy wojskowej i wywiadowczej, nadal zapewnia istotne wsparcie poprzez pakiety pomocy finansowej i humanitarnej. Kraje europejskie również zwiększyły swoje wkłady, a Niemcy ogłosiły dodatkowe 1 miliard euro na pomoc wojskową, aby wzmocnić ukraińskie zdolności obrony powietrznej.

Wnioski: Stabilność jako droga do zwycięstwa

W czasach wojny siła narodu leży w jego jedności i stabilności. Decyzja rządu Ukrainy o priorytetowym traktowaniu bezpieczeństwa i rządzenia zamiast wyborów jest zgodna z normami prawnymi i precedensami historycznymi. W miarę jak społeczność międzynarodowa nadal wspiera Ukrainę, odporność jej rządu i narodu wysyła jasny komunikat: Ukraina pozostaje niezłomna w swojej walce o suwerenność, demokrację i pokój.

Autor: Diana Kaminska