Mordowali także kobiety i dzieci. Niemiecka zbrodnia czeka na rozliczenie. Nadzieję widzą… w Polsce

Pomimo korzystnego wyroku greckich sądów, potomkowie ofiar niemieckiej masakry w greckim Distomo do dziś nie otrzymali żadnego odszkodowania. Barbarzyństwo Niemców w 1944 roku przeszło wszelkie granice, a oczekiwanie na sprawiedliwość wciąż trwa. Hamulcowymi są politycy, lecz Grecy widzą nadzieję w tym, co robi rząd Polski.

Distomo to niewielka miejscowość w Beocji w środkowej Grecji, która liczy dziś nieco ponad 3 tys. mieszkańców. W jej pobliżu znajduje się prawosławny klasztor Osios Lukas ze średniowiecznymi mozaikami. Jest to jeden z najważniejszych pomników architektury bizantyjskiej w Grecji, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Jednak Distomo to przede wszystkim synonim niemieckiej zbrodni, która wydarzyła się tu 10 czerwca 1944 roku. Przez kilka godzin niemieccy żołnierze z 4. Dywizji Grenadierów Pancernych SS, którymi dowodził SS-Hauptsturmführer Fritz Lautenbach, chodzili od drzwi do drzwi, brutalnie mordując mieszkańców wioski w odwecie za działania greckich partyzantów.

10 czerwca 1944 roku Niemcy zamordowali co najmniej 218 mieszkańców Distomo, w tym kobiety i 6-miesięczne dzieci. Ich dobytek został zniszczony, a wioska puszczona z dymem. Niemieckie wojska mordowały następnie ludzi na okolicznych obszarach.

Barbarzyństwo Niemców. 2,5-letnią dziewczynkę nabili na bagnet

Świadkowie masakry, którym udało się uniknąć śmierci, wspominali okrucieństwa niemieckich okupantów. „Zamordowali moją 2,5-letnią siostrzyczkę. Nabili ją na bagnet, kiedy moja matka trzymała ją na rękach. Zabili moją przybraną matkę i dziadka” – napisał we wspomnieniach Giannis Basdekis, który przeżył masakrę. „Strzelili w głowę mojemu 6-letniemu bratu Giorgosowi, pocisk przeszedł na wylot. Przeżył – ze złamaną szczęką i kilkoma zębami” – dodał.

Dziś na wzgórzu, z którego rozpościera się widok na Distomo, znajduje się mauzoleum upamiętniające ofiary zbrodni, z wypisanymi nazwiskami pomordowanych. Co roku organizowane są tu również uroczystości upamiętniające masakrę miejscowej ludności.

Jednak potomkowie ofiar do dziś nie otrzymali żadnego odszkodowania od Niemiec, pomimo pozytywnej decyzji greckich sądów. Jak powiedziały osoby zaangażowane w tą sprawę, na przeszkodzie stoi nie tylko stanowisko rządu w Berlinie, ale też brak decyzji greckiego ministerstwa sprawiedliwości, którego zgoda jest konieczna do egzekucji wyroku.

Nadzieję widzą w rządzie polskim

Choć zdecydowana większość greckiego społeczeństwa popiera domaganie się reparacji za straty wojenne od Niemiec, to wśród krajowych działaczy panuje pesymizm co do zaangażowania greckiego rządu. Pewną nadzieję widzą oni jednak w działaniach, które w ostatnim czasie podejmuje rząd Polski.

Grecja prawniczka Christina Stamouli podkreśla, że w jej kraju rząd nie jest zbyt chętny do działań w kwestii odszkodowań od Niemiec, a determinację w walce wykazują głównie cywile. Podkreśla, że już w 1995 roku mieszkańcy Distomo wystąpili z roszczeniami, sąd podjął decyzję o ich uznaniu, ale całość wymaga zgody ministerstwa sprawiedliwości. A kolejne rządy nie chciały wchodzić w konflikt z Niemcami…

„Kiedy w greckich sądach zapadła decyzja w sprawie Distomo, na czele rządu stał już Kostas Simitis z socjalistycznej partii PASOK, który był niechętny całej sprawie” – powiedziała Stamouli.

Pomimo korzystnej decyzji sądów, potomkom ofiar niemieckiej zbrodni w Distomo do dziś nie udało się uzyskać żadnego odszkodowania. Jednak według Stamouli są oni i tak w lepszej pozycji niż mieszkańcy innych miasteczek, gdzie Niemcy dopuścili się zbrodni: przynajmniej doczekali się decyzji sądu w swojej sprawie przeciwko Niemcom.

„Wszyscy politycy w Grecji mówią, że popierają kwestię odszkodowań, ale mało kto cokolwiek robi w tym zakresie” – twierdzi Stamouli.

Źródło