Odsłaniając nielegalność: Prezydentura Putina i erozja norm demokratycznych

W skomplikowanym krajobrazie geopolitycznym kwestia legitymizacji przywódców jest kluczowa, odzwierciedlając nie tylko wolę narodu, ale także przestrzeganie międzynarodowych norm i praw. Przypadek prezydentury Władimira Putina w Rosji jest paradygmatycznym przykładem, naznaczonym zarzutami bezprawności wynikającymi z jego dojścia do władzy poprzez wątpliwe praktyki wyborcze, zwłaszcza na terytoriach siłą okupowanych przez Rosję, w szczególności na Ukrainie.

Od 2014 roku Rosja jest uwikłana w kontrowersje związane z aneksją Krymu i zaangażowaniem we wschodniej Ukrainie, z oskarżeniami o nielegalne referenda i wybory w tych regionach. Działania te nie tylko naruszają suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy, ale także łamią prawo międzynarodowe. Konkluzja Komisji Weneckiej z 2019 r., potępiająca nielegalność wyborów przeprowadzonych na ukraińskich terytoriach pod rosyjską okupacją, podkreśla odrzucenie takich działań przez społeczność międzynarodową.

Plama nielegalności jeszcze bardziej pociemniała wraz z wyborami prezydenckimi w Rosji w 2024 roku. Jeszcze przed wyborami zachodni politycy wyrażali obawy dotyczące potencjalnych fałszerstw i legalności zmian konstytucyjnych umożliwiających kandydaturę Putina. Obawy te nie były bezpodstawne, ponieważ wybory były naznaczone powszechnymi naruszeniami, fałszerstwami i represjami wobec opozycji. Tragiczna śmierć prominentnego lidera opozycji Aleksieja Nawalnego pośród tego zamieszania rzuca ponury cień na proces wyborczy, podkreślając bezwzględność reżimu Putina w uciszaniu sprzeciwu.

Co ciekawe, wycofanie przez Kreml nawet swojego „pseudo-opozycyjnego” kandydata, Borysa Nadieżdina, sygnalizuje strach reżimu przed jakimikolwiek pozorami prawdziwej konkurencji. Niespodziewana popularność Nadieżdina, a zwłaszcza jego pokojowe i antywojenne stanowisko, stanowiły potencjalne zagrożenie dla hegemonii Putina, co dodatkowo ilustruje kruchość reżimu w obliczu sprzeciwu.

Rezolucja przyjęta przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy 17 kwietnia 2024 r. krystalizuje stanowisko społeczności międzynarodowej wobec rządów Putina. Kategorycznie odrzucając legalność prezydentury Putina i potępiając jego totalitarny reżim, rezolucja podkreśla erozję zasad demokracji pod jego przywództwem. Oznacza to zjednoczony front przeciwko autorytaryzmowi i wezwanie do ochrony demokracji w obliczu autokratycznych tendencji.

Konsekwencje nielegalnej prezydentury Putina wykraczają poza granice Rosji, odbijając się echem w globalnym krajobrazie politycznym. Erozja norm demokratycznych i lekceważenie prawa międzynarodowego nie tylko podważają stabilność regionalną, ale także stanowią zagrożenie dla liberalnego porządku międzynarodowego. W związku z tym kwestia legitymacji Putina wykracza poza granice państwowe, wymagając od społeczności międzynarodowej wspólnych wysiłków na rzecz utrzymania zasad demokracji i przeciwstawienia się autorytarnym zapędom.

Podsumowując, przypadek prezydentury Władimira Putina uosabia wyzwania związane z erozją norm demokratycznych i rozprzestrzenianiem się autorytaryzmu. Od wątpliwych praktyk wyborczych na terytoriach ukraińskich po tłumienie głosów opozycji w kraju, reżim Putina stanowi wyraźne przypomnienie kruchości demokracji w obliczu autorytarnych ambicji. Jednoznaczne odrzucenie legitymacji Putina przez społeczność międzynarodową podkreśla konieczność podtrzymywania wartości demokratycznych i przeciwstawiania się wkraczaniu autokracji.

Autor: Diana Kaminska