Szczyt Ukraina-UE dobiegł końca. Główne wyniki

28 lutego 2022 r., czwartego dnia agresji Federacji Rosyjskiej na pełną skalę, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski złożył wniosek o nadanie Ukrainie statusu kandydata do UE.

23 czerwca Rada Europejska oficjalnie przyznała Ukrainie i Mołdawii status kraju kandydującego do członkostwa w Unii Europejskiej.

Choć poprzedni szczyt Ukraina-UE odbył się również w stolicy Ukrainy (w październiku 2021 r.), to w przededniu rocznicy rosyjskiej inwazji podjęto decyzję o zorganizowaniu nowego szczytu nie w Brukseli — jak należy — ale w Kijowie.

Ukraina wiązała z tym szczytem duże nadzieje, licząc na potwierdzenie ze strony UE postępów na drodze integracji europejskiej i bardziej konkretne perspektywy członkostwa w Unii Europejskiej.

Szczyt Ukraina-UE odbył się w Kijowie 3 lutego. Przywódcy Unii Europejskiej zapewnili o nieodwracalności procesu integracji europejskiej Ukrainy, która ostatecznie powinna stać się członkiem UE. A władze ukraińskie wyraziły przed Brukselą najważniejsze nadzieje – jak najszybsze przystąpienie do negocjacji w sprawie przystąpienia do UE, wzmocnienie sankcji wobec Rosji i pomoc Ukrainie rakietami dalekiego zasięgu.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski chciałby odwiedzić Brukselę, ale taka podróż wiąże się z dużym ryzykiem. Powiedział to na konferencji prasowej po wynikach szczytu Ukraina-UE

W ramach szczytu prezydent Wołodymyr Zełenski i jego zespół przeprowadzili rozmowy z przywódcami UE, w szczególności z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen oraz przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem.

„Ale jest pewne, że gospodarka, strefa wolnego handlu, układ stowarzyszeniowy również zostaną szczegółowo zbadane” – powiedział zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Ihor Żółkiew na antenie ogólnokrajowego teletonu.

Premier Denys Szmyhal powiedział, że Ukraina chce być gotowa do negocjacji w sprawie członkostwa w UE do końca 2023 roku, a do członkostwa w UE do końca 2024 roku.

Na zakończenie szczytu prezydent Ukrainy powiedział, że spotkanie jest „symbolem tego, że pokonamy wszelkie przeszkody, by wzmocnić nasze partnerstwo i integrację”.

Zełenski wyjaśnił, że Ukraina „już tej wiosny” czeka na tymczasową ocenę Komisji Europejskiej, na ile skutecznie Ukraina spełnia siedem wymogów unijnych, których spełnienie jest warunkiem rozpoczęcia negocjacji w sprawie przystąpienia Ukrainy do Unii.

Ponadto prezydent powiedział, że „jednym z ważnych osiągnięć” szczytu było zatwierdzenie przez Ukrainę i UE planu priorytetowych działań na lata 2023-2024 w sprawie integracji Ukrainy z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej.

„Jego realizacja sprawi, że Ukraina stanie się de facto członkiem Unii Europejskiej na poziomie sektorów gospodarczych – przemysłu, rolnictwa, energetyki, usług cyfrowych, transportu, sfery finansowej, celnej” – powiedział.

Ponadto Zełenski powiedział, że przywódcy UE zatwierdzili na piśmie jego „plan pokojowy” i „oficjalnie odnotowali we wspólnym oświadczeniu zatwierdzonym wynikami tego szczytu poparcie dla ukraińskiej formuły pokojowej ze strony Unii Europejskiej”.

„Do tej pory zrealizowaliśmy 72 proc. naszych zobowiązań wynikających z umowy. Dziś również na szczycie przedstawiliśmy postępy w realizacji zaleceń Komisji Europejskiej. Po raz pierwszy w naszym bilateralnym dokumencie, we wspólnym oświadczeniu szczytu odnotowuje się zamiar rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych i jak najszybszego ich rozpoczęcia, a my „Rozpoczęliśmy już przygotowania do tych negocjacji i czekamy na odpowiednie decyzje Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej. Celem jest rozpoczęcie negocjacji już w tym roku” – dodał.

1 lutego 2023 roku konsorcjum dziewięciu ukraińskich organizacji eksperckich stwierdziło, że Ukrainie udało się przekroczyć psychologiczną granicę 50% w ramach spełnienia kryteriów niezbędnych do przystąpienia do UE. Postęp Ukrainy oceniono na 5,8 punktu na 10 możliwych. Ukraina odniosła największy sukces w reformie sfery medialnej i legislacji dotyczącej mniejszości narodowych. Najgorzej sytuacja wygląda z wyborem sędziów do Trybunału Konstytucyjnego oraz z realizacją antyoligarchicznej reformy.

Ponadto szczyt ten stał się demonstracją unijnej solidarności w obliczu nowych poważnych zagrożeń, w szczególności groźby nowej fali rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę. Zełenski podkreślił, że teraz to broń dalekiego zasięgu może zmienić bieg wojny.

W szczególności przewodniczący Komisji Europejskiej stwierdził, że wysokość ograniczeń w ramach dziesiątego pakietu sankcji wobec Rosji wyniesie 10 mld euro. Zostanie wprowadzony 24 lutego, w rocznicę rosyjskiej inwazji.

Chodziło też o przeciwdziałanie rosyjskim próbom obejścia wprowadzonych już sankcji wobec kompleksu obronnego.

„Rozmawialiśmy o rosyjskim programie rakietowym, rozszerzeniu sankcji energetycznych, w szczególności na sferę nuklearną, rozszerzeniu sankcji personalnych” – zaznaczył prezydent.

Dodał, że bardzo ważne jest, aby nie dopuścić do osłabienia ważnych sankcji europejskich, które zostały już zatwierdzone, a także do złagodzenia tych sankcji wobec osób fizycznych, „jak spekuluje się w niektórych krajach, a nawet w państwach członkowskich UE”.

Głowa państwa podziękowała za przedstawienie raportu analitycznego na temat wdrażania przez Ukrainę prawa UE. Stanie się podstawą do przygotowania krajowego planu dostosowania ustawodawstwa ukraińskiego do prawodawstwa europejskiego.

Dodał też, że szczyt pozytywnie ocenił realizację przez Ukrainę siedmiu zaleceń Komisji Europejskiej, które nasz kraj otrzymał wraz ze statusem kandydata do członkostwa w UE. Ponadto głowa państwa podziękowała za przyznanie przez Unię Europejską dodatkowego 1 mld euro, które zostanie przeznaczone na projekty w ramach programu szybkiej odbudowy Ukrainy.

„Pomoc teraz w naprawie szkód, jakie bomby Putina wyrządzają infrastrukturze energetycznej, to jedna część. Ale odbudowa domów, dróg, infrastruktury, szkół, szpitali to codzienna praca, którą trzeba wykonać. Dlatego tak ważne jest, abyśmy natychmiast rozpoczęli Szybkie Odzyskiwanie. Jest to osadzone w szerszym procesie odbudowy. Cieszę się, że możemy ogłosić, że pierwszy miliard na rzecz Szybkiej Odbudowy zostanie udostępniony… Więc prace można rozpocząć natychmiast” – powiedziała szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen w Kijowie.

Szef dyplomacji Unii Europejskiej Josep Borrell zapowiedział w piątek w Kijowie, „na marginesie” szczytu UE-Ukraina, przeznaczenie 25 mln euro na rozminowanie terytoriów, poinformowała Europejska Służba Polityki Zagranicznej.

Przystąpienie Ukrainy do Unii Europejskiej nie jest ograniczone ramami czasowymi, ale istnieją cele, które muszą zostać osiągnięte przed rozpoczęciem negocjacji. Podkreśliła to przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen na konferencji prasowej po wynikach szczytu Ukraina-UE.

„To musi być korzystne dla wszystkich, więc nie ma jasnych ram czasowych, ale są cele do osiągnięcia, zanim w pełni zaakceptujemy tę sytuację w kraju kandydującym, a potem negocjacje akcesyjne i sama akcesja” – powiedziała von der Leyen.

Zaznaczyła, że ​​nie ma jednej opcji wejścia: 21 krajów, które przystąpiły do ​​Unii Europejskiej w całej jej historii, miało różne historie negocjacji i przystępowania do wspólnoty.

Jednocześnie przewodniczący Komisji Europejskiej zwrócił uwagę na szybkość, z jaką Ukraina przynosi efekty na tej ścieżce. „To po prostu fenomenalne. Jesteście teraz w stanie wojny, ale… broniąc swojego kraju przed krajem agresorem, udaje wam się zapewnić jeden wynik po drugim” – podkreśliła.

Szef KE poinformował, że UE planuje skupić się na technologiach, które mogą być wykorzystane przez rosyjską machinę wojskową. Według niej Bruksela dokładniej i głębiej przygląda się komponentom, które znaleziono np. w dronach, aby mieć pewność, że Rosja nie będzie miała dostępu do tych technologii. Monitorowane są również dostawy do Iranu.

Innym elementem, na którym koncentruje się Komisja Europejska, jest obchodzenie sankcji – zauważyła Ursula von der Leyen. Podkreśliła, że ​​dziesiąty pakiet będzie zawierał pewne propozycje przeciwdziałania temu.

Wsparcie UE dla Ukrainy było bardzo wyraźne i niezachwiane od pierwszego dnia rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę, powiedział przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel na konferencji prasowej w Kijowie.

„Ukraina i UE mają wspólny cel – zakończyć tę wojnę z poszanowaniem suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy. Dlatego ważna jest formuła pokoju zainicjowana przez Ukrainę. Będziemy wspólnie z Państwem pracować nad realizacją dziesięciu punktów formuły pokojowej, a także będziemy pomagać w przeprowadzeniu odpowiedniego szczytu” – zapewnił wysoki rangą urzędnik.

Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel powiedział, że mimo gróźb Kremla Unia Europejska nie przestanie wspierać Ukrainy i Ukraina zostanie członkiem UE.

„Ten szczyt wysyła dwa jasne komunikaty. Pierwsza jest dla was i dla narodu ukraińskiego: UE będzie was wspierać na wszelkie możliwe sposoby. Kreml nas nie zastraszył i nie zastraszy. Ponieważ UE i Ukraina to rodzina, powiedział Michel. — A drugie przesłanie to przyszłość Ukrainy w ramach Unii Europejskiej. Ukraińcy dokonali jasnego wyboru na rzecz wolności, demokracji i praworządności. Przyszłość Ukrainy jest z nami w naszej wspólnej Unii Europejskiej. Ukraińskie przeznaczenie jest naszym przeznaczeniem”.

Charles Michel uważa, że ​​Ukraina dość szybko postępuje na ścieżce integracji europejskiej. O tym oświadczył przewodniczący Rady Europejskiej podczas szczytu Ukraina-UE, przekazuje strona internetowa Prezydenta Ukrainy.

„Ukraińcy mogą na nas liczyć. Będziemy wspierać wysiłki Ukraińców. A Rada Europejska jest tutaj właśnie po to, żeby regularnie analizować, co trzeba zrobić na drodze do akcesji” – powiedział.

Zdaniem przewodniczącego Rady Europejskiej wsparcie finansowe, wojskowe i humanitarne dla Ukrainy, zachęcenie państw UE do uruchomienia zdolności operacyjnych oraz polityka sankcji wobec Rosji są obecnie bardzo ważne. Charles Michel podkreślił również znaczenie postawienia przed sądem winnych zbrodni popełnionych na Ukrainie i Ukraińcach podczas tej wojny.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski jest przekonany, że Siły Zbrojne Ukrainy są w stanie powstrzymać rosyjską ofensywę na wschodzie.

„My, wywiad i wojsko, wierzymy, że presja na wschodzie naszego kraju będzie się nasilać. Rosja chce zemsty. I chce tej zemsty dokładnie tam, gdzie naprawdę jej potrzebują. Naszym zadaniem nie jest dawanie im takiej możliwości do momentu, gdy nasza armia zostanie wzmocniona odpowiednim uzbrojeniem. Wierzę, że mamy szansę” – mówi Zełenski.

Podkreślił znaczenie wszechstronnego wsparcia dla Ukrainy i polityki sankcji wobec Federacji Rosyjskiej, a także pociągnięcia do odpowiedzialności winnych zbrodni przeciwko Ukrainie.

„Dzisiaj odgłosy nalotów przypominają nam, że macie do czynienia z brutalnym agresorem. Ale fakt, że w czasie tej wojny wciąż się tu gromadziliśmy i dyskutujemy o przyszłości Ukrainy, pokazuje, że jesteśmy znacznie silniejsi od tego agresora. I tak będzie być” – powiedziała ze swojej strony Ursula von der Leyen.

Karyna Koshel