Witamy w NATO? Szczegóły szczytu NATO w Wilnie

W Ukrainie, która liczyła na zaproszenie Sojuszu z wolnym terminem na szczyt NATO, „mieszane uczucia” co do wydarzenia. Z jednej strony Kijów z zadowoleniem przyjmuje sygnał ze strony sojuszników, że są gotowi rozważyć zaproszenie Ukrainy do NATO, co zostało zapisane w komunikacie końcowym szczytu. Z drugiej strony niepokoi ich brak jasności co do tego, kiedy dokładnie Ukraina otrzyma zaproszenie do Sojuszu.

11 lipca podczas szczytu w Wilnie uzgodniono znaczący pakiet rozszerzonego wsparcia politycznego i praktycznego dla Ukrainy. Bezpieczeństwo Ukrainy ma ogromne znaczenie dla państw członkowskich NATO. W celu wsparcia „dalszej integracji Ukrainy” 11 lipca podczas szczytu w Wilnie uzgodniono znaczący pakiet rozszerzonego wsparcia politycznego i praktycznego.

Przyjęto pakiet trzyelementowych decyzji dotyczących Ukrainy, które odnoszą się w szczególności do drogi Ukrainy do członkostwa:

1. Nowy wieloletni program wsparcia dla Ukrainy, który umożliwi przejście od sowieckich do NATO standardów szkolenia i doktryny.
2. Utworzenie Rady Ukraina-NATO, która, jak powiedział sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg, stanie się forum konsultacji i podejmowania decyzji, gdzie strony „spotykają się jak równy z równym”.
3. Anulowanie wymogu Planu działań dotyczącego członkostwa Ukrainy w NATO, co skróci drogę Ukrainy „od procesu dwuetapowego do jednoetapowego”.

Formuła spotkań w postaci Komisji Ukraina-NATO zostanie zastąpiona formułą Rady. Jest to nowy poziom stosunków i interakcji, kiedy Ukraina nie będzie jeszcze członkiem Sojuszu, ale będzie we wszystkich komitetach i na wszystkich spotkaniach przedstawicielskich z prawem poruszania kwestii określonych w odpowiednich umowach.

Rada będzie nowym wspólnym organem, w którym członkowie Sojuszu i Ukrainy będą „spotykać się jako równorzędni członkowie w celu promowania dialogu politycznego, interakcji, współpracy i euroatlantyckich aspiracji Ukrainy do członkostwa w NATO”.

„Będzie zapewniał wspólne konsultacje, podejmowanie decyzji i działania, a także będzie służył jako mechanizm konsultacji w sytuacjach kryzysowych między NATO a Ukrainą” – czytamy w dokumencie.

Również osobny punkt komunikatu końcowego szczytu w Wilnie wskazywał na kontynuację pilnie potrzebnej nieśmiercionośnej pomocy Sojuszu dla Ukrainy w ramach Kompleksowego pakietu pomocowego. Jest to i będzie priorytetowym zadaniem krajów członkowskich.

„W następstwie szczytu w Madrycie sojusznicy i partnerzy przeznaczyli na WPR ponad 500 mln euro. Aby wesprzeć odstraszanie i obronę Ukrainy w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej, zgodziliśmy się dziś kontynuować rozwój WPR w wielostronną roczny program dla Ukrainy” – czytamy w dokumencie.

Udzielona pomoc ma na celu odbudowę sektora bezpieczeństwa i obrony Ukrainy, a także doprowadzenie naszego kraju „do pełnej zgodności operacyjnej z NATO”. Określa się, że Rada Ukraina-NATO będzie zapewniała wspólne konsultacje, podejmowanie decyzji i działań, a także będzie mechanizmem konsultacji kryzysowych między NATO i Ukrainą.

Nowo utworzona Rada Ukraina-NATO jest potężnym narzędziem politycznym, którego pracy nie mogą blokować ani jej poszczególni członkowie, ani państwa członkowskie Sojuszu. Poinformował o tym sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

Na pytanie, czy będą blokady prac Rady, jak to miało miejsce w przypadku posiedzeń Komisji Ukraina-NATO, odpowiedział:

„Radzie będę przewodniczył ja, jako sekretarz generalny NATO, i ja mogę zwołać posiedzenie tej Rady. Nie może więc być blokowane przez poszczególnych sojuszników czy członków tej Rady. Może być też zwoływane przez poszczególne państwa członkowskie na konsultacje kryzysowe. Na przykład, jeśli [prezydent Ukrainy Wołodymyr] Zełenski chce zwołać posiedzenie Rady NATO-Ukraina, może to zrobić i nie można tego zablokować. Bo spotykamy się jak równy z równym i decydujemy, co wziąć pod uwagę”.

Prezydent Wołodymyr Zełenski jest przekonany, że Rada Ukraina-NATO będzie instrumentem integracji Ukrainy z sojuszem.

„Wszyscy potrzebujemy pewności, w szczególności pewności instytucjonalnej. I bardzo dobrze, że Rada Ukraina-NATO naprawdę może nam dać niezbędną pewność instytucjonalną. Ważne jest dla nas, aby Rada Ukraina-NATO była instrumentem integracji, a nie tylko partnerstwo”. Zełenski zaznaczył, że Ukraina na drodze do NATO potrzebuje skutecznych gwarancji bezpieczeństwa, a taki pakiet gwarancji jest dostępny, trzeba go tylko poprzeć i do niego przystąpić. Prezydent podkreślił też, że Ukraina nie potrzebuje planu działań w sprawie członkostwa w NATO i „jest to sprawiedliwe”.

„W szczególności chcę zwrócić uwagę na sformułowanie dotyczące „warunków”, które musimy spełnić, aby otrzymać zaproszenie do NATO. Zdecydowana większość naszego narodu liczy na specyfikę tych warunków. Postrzegamy je właśnie jako bezpieczeństwo warunki. Rozumiemy, że Ukraina nie może zostać członkiem NATO, dopóki wojna trwa. Ale wtedy będzie to nasza wspólna siła – kiedy Ukraina przystąpi do Sojuszu”.

Ukraiński przywódca „wstrząsnął” szczytem w Wilnie oświadczeniem o „słabości” sojuszu, pisze The Washington Post. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski nazwał wyniki szczytu NATO w Wilnie „dobrymi”, „ale gdyby było zaproszenie do NATO, byłyby idealne”. Jednak po przybyciu do Wilna Zełenski wykazał się bardziej „pojednawczym tonem”, mówiąc na wiecu, że nadal wierzy w silne NATO, które z Ukrainą może stać się jeszcze silniejsze. W komunikacie końcowym sojusznicy potwierdzili, że „przyszłość Ukrainy jest w NATO”, choć odmówili określenia, kiedy dokładnie nadejdzie.

Prezydent USA Joe Biden będzie szczery podczas spotkania z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim na szczycie NATO w Wilnie, ale planuje „uważnie słuchać” – powiedział dziennikarzom rzecznik Białego Domu Jake Sullivan.

„Dzisiaj kraje G7 wydadzą wspólną deklarację, aby było jasne, że nasze wsparcie będzie trwało długo. Uruchamia to proces, w którym każdy z naszych krajów i każdy inny, kto chce uczestniczyć, rozpocznie długoterminowe dwustronne zobowiązań z Ukrainą. Pomożemy Ukrainie zbudować silną obronę na lądzie, morzu i w powietrzu” – powiedział prezydent USA Joe Biden.

Według prezydenta USA Joe Bidena światowa społeczność jest zjednoczona dzięki Ukrainie, ale Kijów zapłacił za to zbyt wysoką cenę.

„To bardzo smutne, co dzieje się na Ukrainie, ale dobra wiadomość jest taka, że ​​świat się jednoczy. Cena jest bardzo wysoka, ale świat się jednoczy. Ludzie rozumieją, że nie można tylko patrzeć na to, co się dzieje. Coś z XIV wieku” – dodał.

Zełenski dziękuje Bidenowi za dostarczenie amunicji kasetowej i inne wsparcie wojskowe.

„Wynik szczytu w Wilnie to konieczny i ważny sukces Ukrainy. Gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy na drodze do NATO, otrzymaliśmy dziś ważny pakiet gwarancji. Delegacja ukraińska przywozi Ukrainie znaczące zwycięstwo. To otwiera dla nas nowe możliwości bezpieczeństwa” – zaznaczył szef państwa.

Według niego Ukraina koordynuje strukturę gwarancji z Wielką Siódemką. A delegacja ukraińska niesie ze sobą zupełnie nowe gwarancje bezpieczeństwa. „Stały się one możliwe dzięki waszym wysiłkom, za które chcę podziękować wam (prezydentowi USA Joe Bidenowi – red.), Litwie i panu Stoltenbergowi” – ​​podkreślił ukraiński prezydent.

„Ukraina rozumie, że nie może być członkiem NATO podczas wojny. Ale wyraźne sygnały, że tak się stanie, brzmiały dziś pewnie” – powiedział Zełenski.

Zełenski podkreślił, że zaproszenie Ukrainy do NATO jest sygnałem technicznym, ale może stać się poważnym czynnikiem motywującym ukraińskie społeczeństwo. Porównał to do momentu aplikowania Ukrainy do UE, bo to jeszcze nie oznacza członkostwa, ale już jest potężną mobilizacją dla Ukrainy i mocnym sygnałem dla Rosji.

„Czasami bardzo trudno jest wytłumaczyć partnerom pewne rzeczy, bo jesteśmy na wojnie…, żyjemy w innych warunkach. Jesteśmy w warunkach, w których musimy przetrwać, a nasi partnerzy chcą nam pomóc żyć. przetrwać jeszcze zanim będziemy mogli „żyć” – podkreślił prezydent.

Odpowiadając na pytanie dziennikarzy skierowane do Zełenskiego o to, jak szybko po zakończeniu wojny chciałby być w NATO, Biden odpowiedział z przekąsem: „Godzinę i dwadzieścia minut. Naprawdę, zadajecie wnikliwe pytania”. Prezydent USA wyraził też podziw dla ukraińskiej wytrwałości i odporności oraz zrozumienie dla frustracji Ukraińców, „kiedy rzeczy nie docierają do nich wystarczająco szybko”. Obiecał, że USA starają się wysyłać sprzęt tak szybko, jak to tylko możliwe i zapewnił o wsparciu Amerykanów dla Ukrainy.

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zauważył, że Ukraina jest teraz bliżej NATO niż kiedykolwiek wcześniej, a wiele państw Sojuszu podejmie zobowiązania w zakresie bezpieczeństwa na rzecz Ukrainy. Droga do NATO dla Ukrainy jest absolutnie nieodwracalna. Dziś, w 2023 roku, państwa NATO są znacznie bardziej pewne, że Ukraina będzie członkiem NATO niż w 2008 roku. To jest nieporównywalne.

Dziś, czyli drugiego dnia szeregu ważnych rozmów, deklaracji, zapowiedzi, decyzji, szczyt NATO, który w tym roku odbył się w litewskiej stolicy, dobiegł końca. Poinformował o tym sam sekretarz generalny NATO – Jens Stoltenberg. Po zakończeniu, przyszedł czas na wypowiedzi przedstawicieli poszczególnych państw dla mediów.

„Szczyt NATO w Wilnie został oficjalnie zakończony. Dwa dni bardzo intensywnych obrad, dyskusji, ważnych dyskusji, które zostały na tym szczycie podjęte – także jeśli chodzi o wzmacnianie struktury bezpieczeństwa na wschodniej flance Sojuszu. To zmiany także pewnego języka i podejścia, jakie prezentowane jest w Sojuszu. Ta zmiana ma charakter stonowany, ale ona się dzieje” – mówił polski prezydent.

Jak przypomniał Andrzej Duda – „zapowiadałem Państwu, że w związku z tym, co słyszymy ze strony rosyjskiej i białoruskiej, będziemy podnosili te kwestie na wszelkich możliwych forach NATO, będziemy o tym rozmawiać. To, co pada z ust samego Władimira Putina, relokacje najemników Grupy Wagnerów – bierzemy to wszystko pod uwagę”. Za kolejny ważny punkt, prezydent Duda wskazał, „Rosja przestaje być w jakikolwiek sposób partnerem NATO”. Rosja musi ponieść odpowiedzialność przed światem.

Karyna Koshel