Pokonywanie zawirowań geopolitycznych: jak polska polityka zagraniczna dostosowuje się do wojny na Ukrainie

Wojna na Ukrainie wywarła istotny wpływ na polską politykę zagraniczną, co zostało przedstawione w raporcie ministra spraw zagranicznych Zbigniewa Raua o zadaniach polskiej polityki zagranicznej na rok 2023. Priorytetem Polski jest wspieranie Ukrainy do czasu jej zwycięstwa nad rosyjską agresją, co ma kluczowe znaczenie w interesie narodowym Polski. Warszawa odrzuca możliwość jakichkolwiek kompromisów z Rosją i obiecuje zrobić wszystko, aby Ukraina jak najszybciej weszła do UE i NATO.

Raport podkreśla potrzebę dodatkowej architektury bezpieczeństwa dla Ukrainy, opartej na politycznym i wojskowym udziale Stanów Zjednoczonych oraz wspieranej przez Stany Zjednoczone współpracy wojskowej państw regionu z Ukrainą. Polska widzi w tym historyczną szansę przezwyciężenia wszelkich sprzeczności między dwoma narodami i odtworzenia jedności polsko-ukraińskiej, zniszczonej w ostatnich stuleciach przez najeźdźców niemieckich i rosyjskich oraz bolszewicki totalitaryzm.

Krytyczny stosunek Polski do Niemiec pozostaje niezmieniony, przy czym istotnym problemem jest brak niemieckich odszkodowań dla Polski i Polaków. Raport podkreśla znaczenie stworzenia systemu, w którym agresor zawsze musi zapłacić odszkodowanie za wyrządzoną szkodę, a tego Ukraina będzie żądać od Rosji.

Polska popiera europejskie ambicje Mołdawii, jest pewna swojego miejsca w europejskim domu i wspiera Białoruś. Wypowiedzi dotyczące Gruzji są jednak bardziej ostrożne – Warszawa opowiada się za dalszą kontynuacją wdrażania proeuropejskich reform przez Tbilisi, tak aby w przyszłości również uzyskało status kraju kandydującego.

Raport krytykuje również strategiczną autonomię UE, podkreślając znaczenie wkładu NATO i Stanów Zjednoczonych w sytuację bezpieczeństwa w regionie. Konflikt Warszawy z instytucjami europejskimi nie został przezwyciężony, krytykowane są też plany osłabienia zasady jednomyślności w podejmowaniu decyzji w UE.

Podsumowując, wojna na Ukrainie znacząco wpłynęła na polską politykę zagraniczną, która koncentruje się na wspieraniu Ukrainy, przeciwstawianiu się kompromisom z Rosją i odbudowie polsko-ukraińskiej jedności. W raporcie podkreślono również znaczenie stworzenia systemu, w którym agresor zawsze musi zapłacić odszkodowanie za wyrządzone szkody oraz potrzebę dodatkowej architektury bezpieczeństwa dla Ukrainy. Krytyczny stosunek Polski do Niemiec pozostaje niezmieniony, poparcie dla europejskich ambicji Mołdawii i ostrożne poparcie dla Gruzji. Konflikt Warszawy z instytucjami europejskimi nie został jednak przezwyciężony, a plany autonomii strategicznej UE są krytykowane.

Autor: Janusz Wojciechowski