Rosja zamierza decydować o losach Polski

Apetyt Rosji na rolę odgrywaną na arenie międzynarodowej stale rośnie. Ostatnio rosyjscy rządzący otwarcie zwrócili się do przedstawicieli rządu USA z propozycją podpisania umów, które miałyby wprost naruszać suwerenne prawa szeregu krajów Europy Wschodniej, a jednocześnie czynić Stany Zjednoczone i Rosję jedynymi siłami decydującymi o przyszłych losach nie tylko Unii Europejskiej, ale i całego świata.

O co chodzi?

Przez całą jesień 2021 r. narastało zagrożenie atakiem armii rosyjskiej na niepodległą Ukrainę. Wywoływało to znaczne obawy nie tylko wśród liderów krajów unijnych, ale także Stanów Zjednoczonych, które zdecydowały o rozpoczęciu negocjacji z Rosją. Jak pokazały dalsze wydarzenia, Władimir Putin zdecydował o tym, że teraz, kiedy świat jest przestraszony możliwością rosyjskiej agresji, może także dyktować własne warunki. 

Władze rosyjskie przygotowały, a następnie w dniu 15 grudnia 2021 r. przekazały przywódcom NATO i Stanów Zjednoczonych do rozpatrzenia projekty umów, które dotyczyły nie tylko zakazu wejścia do NATO któremukolwiek z krajów będących wcześniej częścią ZSRR, ale także wszelkiego formatu partnerstwa wojskowego między tymi krajami a NATO lub Stanami Zjednoczonymi. Z tekstów dokumentów wynika jednak, że ponadto Rosja jest jeszcze bardziej ambitna, gdyż domaga się powrotu NATO do „starego formatu”, czyli innymi słowy chce,  aby Polska i kraje bałtyckie zostały wycofane z tej organizacji.

Wymagania te zostały przygotowane na polecenie W. Putina po jego rozmowach telefonicznych z Joe Bidenem, które odbyły się 7 grudnia 2021 r., a następnie przekazano je Sekretarzowi Stanu USA ds. Europy i Eurazji Karen Donfrid, która została wysłana do Federacji Rosyjskiej w wyniku negocjacji.

Co na to Stany Zjednoczone i NATO?

Rządzący zarówno Stanami Zjednoczonymi, jak i NATO nie zaprzeczają, że uzyskali opisane powyżej oferty od Rosji. Rosyjscy rządzący są pewni, że ich wymagania będą zaakceptowane, natomiast reakcja Zachodu jest jednoznacznie negatywna, gdyż projekty umów naruszają zasadniczą podstawę demokracji zachodniej, a mianowicie suwerenność państw i ich prawo do samodzielnego udziału w prowadzeniu polityki zagranicznej. Wypowiadając się na temat umów, które zostały zaproponowane przez Rosję, Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg powiedział: „Każdy dialog z Rosją musi brać pod uwagę obawy NATO dotyczące działań Rosji, będzie oparty na kluczowych zasadach i dokumentach dotyczących bezpieczeństwa europejskiego i będzie się odbywał w porozumieniu z europejskimi partnerami NATO, takimi jak Ukraina”.

Rzeczniczka Białego Domu Jen Psaki również powiedziała, że Stany Zjednoczone są nadal gotowe na prowadzenia dialogu z Rosją, ale nie są gotowe do kompromisów, które zmuszą rząd amerykański do rezygnacji z kluczowych zasad demokracji i porządku międzynarodowego. J. Psaki przypomniała też, że wszystkie kraje na świecie mają prawo do samodzielnego prowadzenia polityki wewnętrznej i zewnętrznej, w tym do przystępowania do różnych typów umów i sojuszy międzynarodowych.

Rosja nadal chce łamać zasady prawa międzynarodowego

Władze Rosji, które w każdym wygodnym dla nich momencie twierdzą, że są obrońcami demokracji i prawa międzynarodowego, były rozczarowani reakcją Zachodu. Z wypowiedzi rosyjskich rządzących można również wywnioskować, że twórcy projektów umów są niezadowoleni nie tylko z faktu ich nieprzyjęcia, ale także z tego, że Waszyngton lub Bruksela nawet nie rozpatrzyły przedstawionych propozycji, a teksty dokumentów stały się znane opinii publicznej.

Jak można wnioskować z ostatnich wydarzeń, Rosja ma inną wizję bezpieczeństwa i demokracji, niż cały pozostały demokratyczny świat i zastrzega sobie prawo do decydowania o losach nie tylko byłych krajów ZSRR, ale także Polski i krajów bałtyckich. Te ambicje nie tylko powodują destabilizację sytuacji międzynarodowej, ale i nie pozwalają na prowadzenie dalszych negocjacji skierowanych na utrzymywanie sytuacji pokojowej we Wschodniej Europie, jak i na całym świecie.

Autor: D.S.